H κατάσταση στην Τουρκία παρομοιάζεται με αυτήν της Ταϊλάνδης το 1997, από την οποία προέκυψε η Ασιατική κρίση, καθώς επίσης της Ρωσίας το 1998, η οποία χρεοκόπησε – ενώ το 68% των Τούρκων πολιτών θεωρεί πως η συμμαχία της χώρας τους με την Ευρώπη και με τις Η.Π.Α. καταρρέει.
Γράφει ο Αλέξης Ζακυνθινός
Επικαιρότητα
Όταν κάποιος σημαντικός οικονομικός αναλυτής και επενδυτής, όπως ο J. Rickards, αναφέρει σε άρθρο του πως η Τουρκία θα βρεθεί στο σημείο μηδέν όταν ξεσπάσει η επόμενη οικονομική κρίση (πηγή), οφείλει κανείς να είναι πολύ προσεκτικός με τη χώρα – τα προβλήματα της οποίας έχουμε επίσης αναφέρει σε προηγούμενο κείμενο μας (πηγή), θέλοντας να ερμηνεύσουμε την επιθετικότητα της. Πόσο μάλλον όταν τονίζει πως ο κίνδυνος να βυθιστεί σε μία μεγάλη κρίση χρέους έχει ενισχυθεί από τη μετατροπή του προέδρου της σε δικτάτορα – όπως στο παρελθόν ο J. Peron στην Αργεντινή και όλοι οι άλλοι οι λαϊκιστές εθνικιστές που κατάστρεψαν τις ισχυρές οικονομίες των κρατών τους.
Ο οικονομολόγος εστιάζει κυρίως στο εξωτερικό χρέος της Τουρκίας, το οποίο είναι πράγματι τεράστιο για μία αναδυόμενη χώρα (ΕΜ) – αποτελώντας ένα από τα υψηλότερα παγκοσμίως, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες συναφείς οικονομίες. Συνολικά οφείλει 450 δις $ σε ξένους πιστωτές ή πάνω από το 50% του ΑΕΠ της, εκ των οποίων τα 276 δις $ είναι σε σκληρά νομίσματα, κυρίως σε δολάρια και ευρώ – ενώ τα υπόλοιπα 174 δις $ είναι εκπεφρασμένα στο δικό της νόμισμα (λίρα).
Εν τούτοις, και τα δύο είδη χρέους είναι προβληματικά. Ειδικότερα, το ξένο χρέος σε τουρκικές λίρες (174 δις $) την επιβαρύνει όλο και πιο πολύ – επειδή το επιτόκιο δανεισμού της έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια από το 6% στο 12%. Όσον αφορά τώρα το ξένο χρέος σε ξένο νόμισμα (276 δις $), είναι προβληματικό για δύο λόγους:
(α) εξαιτίας της υποτίμησης της λίρας από 1,75 ως προς το δολάριο το 2013, στα 3,89 περίπου σήμερα – γεγονός που σημαίνει ότι, αυξάνεται συνεχώς το ποσόν σε λίρες, το οποίο έχουν ανάγκη οι εγχώριες εταιρείες για την εξόφληση των εξωτερικών χρεών τους (δηλαδή, χρειάζονται πάνω από τα διπλάσια χρήματα σήμερα, σε σχέση με το 2013) και,
(β) λόγω της αύξησης των βασικών επιτοκίων των Η.Π.Α., όπου σύντομα θα ακολουθήσει και η Ευρώπη – κάτι που θα καταστήσει δυσκολότερη την εξυπηρέτηση των χρεών της Τουρκίας (υπενθυμίζουμε εδώ πως η πρώτη μεγάλη κρίση της Λατινικής Αμερικής τη δεκαετία του 1980 προκλήθηκε από τη ραγδαία άνοδο των επιτοκίων εκ μέρους της Fed).
Προς το παρόν βέβαια τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας είναι επαρκή για την κάλυψη των εξωτερικών της χρεών – κάτι που όμως θα μπορούσε να αλλάξει ραγδαία, εάν ξεσπούσε η επόμενη χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία είναι νομοτελειακή. Η άνοδος του χρηματιστηρίου της πάντως μετά το πραξικόπημα του 2016 είναι μεν εντυπωσιακή, αλλά οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην κατάρρευση της ισοτιμίας της λίρας (γράφημα).
Από την άλλη πλευρά τώρα η Τουρκία είναι πολύ εκτεθειμένη σε σημαντικούς γεωπολιτικούς κινδύνους – γεγονός που σημαίνει ότι, θα μπορούσε πολύ εύκολα να χάσει την εμπιστοσύνη των αγορών, με αποτέλεσμα τη βίαιη και μαζική έξοδο των ξένων κεφαλαίων.
Ο κυριότερος καταλύτης εδώ θεωρείται η επιδείνωση των σχέσεων της Τουρκίας με τη Δύση, παράλληλα με την αύξηση των δεσμών της με τη Ρωσία – όπου το 71,5% των Πολιτών της χώρας πιστεύει πως πρέπει να επιδιωχθεί η οικονομική, πολιτική και στρατιωτική συμμαχία της χώρας του με τη Ρωσία, ενώ το 68% θεωρεί πως η συμμαχία με την Ευρώπη και με τις Η.Π.Α. καταρρέει.
Ολοκληρώνοντας, για όλους τους παραπάνω λόγους η κατάσταση στην Τουρκία παρομοιάζεται με αυτήν της Ταϊλάνδης το 1997, από την οποία προέκυψε η Ασιατική κρίση, καθώς επίσης της Ρωσίας το 1998 – η οποία χρεοκόπησε. Υπενθυμίζουμε εδώ πως και οι δύο παραπάνω χώρες επέβαλλαν ελέγχους κεφαλαίων αφού είχαν προσελκύσει πολλά δις $ σε ξένα δάνεια και επενδύσεις – προκαλώντας ως εκ τούτου μία από τις πλέον έντονες κρίσεις ρευστότητας στην παγκόσμια ιστορία.
Analyst
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων.
Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου