20 Σεπτεμβρίου 2017

Περί βαθιάς ετυμολογίας της στρατηγικής

Γράφουν οι P. Gazzano, Ν. Λυγερός

Μετάφραση από τα γαλλικά Βίκυ Τσατσαμπά 

Με δεδομένο ότι μια λέξη μπορεί να είναι ένα σύμπαν σε διακλάδωση, η ετυμολογία της είναι αναγκαία έτσι ώστε να κατανοήσουμε το νόημά της και να βρούμε τις διαφορετικές συγγενικές της. Στις μελέτες στη στρατηγική, είναι κοινό να διαβάζουμε ότι η λέξη «stratégie » προέρχεται από την ελληνική στρατηγία, που συντίθεται από το «στρατός» και «ηγούμαι» που σημαίνει «οδηγώ ένα στρατό». 

Η δύναμη αυτής της ελληνικής έννοιας έχει μία τέτοια επίδραση σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, ακόμα κι αν αυτές δεν ανήκουν στην ινδοευρωπαϊκή οικογένεια, που έχουν δανειστεί αυτή τη λέξη για να δείξουν τη σκέψη της σύγκρουσης. Για παράδειγμα, στη βάσκικη η στρατηγική γράφεται «Estrategia» στην ουγγρική «Stratégia», στη φιλανδική «Strategia». Τέλος στην αραβική إستراتيجية προφέρεται «el strategia» και στην εβραϊκή היגטרטסא προφέρεται «strategia». 

Μόνο λίγοι αναρωτιούνται για το ζήτημα της ετυμολογίας αυτών των δύο ελληνικών λέξεων. Αυτό το ζήτημα μας υποχρεώνει να επιστρέψουμε στην πρωτο-ινδοευρωπαϊκή για να δούμε ότι το “στρατός” προέρχεται από την ινδοευρωπαϊκή ρίζα «ster» που εκφράζει την ιδέα της επέκτασης και το «ηγούμαι» προέρχεται από την ινδοευρωπαϊκή ρίζα *ag- που εκφράζει την ιδέα της κατεύθυνσης και της κίνησης. 

Η ρίζα «ster» εμφανίζεται σε πολλά ριζικά συστήματα όπως για παράδειγμα *h2ster- που δίνει τη λέξη “αστέρι” στα ελληνικά, «star» στα Αγγλικά και «stern» στα Γερμανικά. Αλλά είναι αξιοσημείωτο να δούμε ότι το ster-1 εμφανίζεται επίσης ως *streu που είναι η ρίζα των λέξεων «structure (δομή)», «construire (κατασκευάζω)». 

Ως αποτέλεσμα η «structure » και η «stratégie » μοιράζονται την ίδια ινδοευρωπαϊκή ρίζα, γεγονός που δεν είναι απαραίτητα φανερό. Από γνωστική άποψη, μπορούμε να προσδιορίσουμε αυτές τις δύο έννοιες που είναι a priori ξεχωριστές. Γενικά θεωρείται ότι η structure είναι το αποτέλεσμα μιας στρατηγικής, ενώ στην πραγματικότητα αυτές οι δύο οντότητες εξαρτώνται από την ίδια έννοια.

πηγή

Ο Νίκος Λυγερός είναι καθηγητής Γεωστρατηγικής



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.