Αν και δεν συνηθίζεται στην αρχή ενός άρθρου να παρατίθενται αυτούσια τα λόγια κάποιου άλλου, εντούτοις το περιεχόμενο του κειμένου μας το επιβάλλει. Εφόσον θα αναφερθούμε σε αυτούς που μιλούν για την διδασκαλία της Ιστορίας, ας δούμε τις απόψεις τους:
«Γνώμη μου είναι ότι τα νέα προγράμματα σπουδών θα πρέπει να εγκαταλείψουν τη λογική της σπειροειδούς ανάπτυξης ως προς την ύλη της διδασκαλίας (αρχαία - βυζαντινή - νεότερη Ιστορία σε Δημοτικό - Γυμνάσιο - Λύκειο). Αυτό για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι επιστημονικός: το «παπαρρηγοπούλειο» σχήμα έχει αποτελέσει αντικείμενο συστηματικής κριτικής από τους ιστορικούς και είναι καιρός το χάσμα μεταξύ επιστημονικής και σχολικής Ιστορίας κάποια στιγμή να αρχίσει να κλείνει. Ο άλλος λόγος είναι ότι λειτουργεί περιοριστικά ως προς το τι θα διδαχθεί στο σχολείο. Η αποδέσμευση από τη λογική της σπειροειδούς ανάπτυξης θα μας επιτρέψει να σκεφτούμε δημιουργικά τόσο το περιεχόμενο των νέων προγραμμάτων όσο και τον τρόπο διδασκαλίας. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι ότι, εάν συμφωνούμε στην εγκατάλειψη της σπειροειδούς ανάπτυξης, τότε προς ποια κατεύθυνση θα πρέπει να γίνει αυτό; Αυτό προφανώς είναι προς συζήτηση, αλλά ξανά το θέμα είναι εάν είμαστε ανοικτοί ως κοινωνία, ως εκπαιδευτικοί να φύγουμε από την πεπατημένη, να δοκιμάσουμε νέες ιδέες και να εγκαταλείψουμε παλαιούς τρόπους που έχουν αποδειχθεί αποτυχημένοι». (δείτε ΕΔΩ)
Τα παραπάνω γράφει ο πολύς κ. Βόγλης, ο εμπνευστής του νέου προγράμματος για την διδασκαλία της ιστορίας με την απόλυτη στήριξη του κ. Γαβρόγλου. Και είναι να κλαίει και να γελάει κανείς ταυτόχρονα με όσα γράφει. Όπως μας πληροφορεί η Αυγή ο κ. Βόγλης διδάσκει Σύγχρονη Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, δηλαδή πρακτικά είναι ακόμη και τυπικά ο λιγότερο ειδικός για να μας πει πως πρέπει να διδάσκεται η ιστορία στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Ο κ. Βόγλης προέρχεται από τον χώρο της πολιτικής ιστορίας, να μην πω της πολιτικής επιστήμης, και έχει ως αντικείμενο την σύγχρονη ιστορία, δηλαδή τα τελευταία πενήντα περίπου χρόνια. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι από αρχαία και βυζαντινή ιστορία δεν γνωρίζει και πολλά. Και εφόσον δεν γνωρίζει εκείνος, δεν χρειάζεται να ξέρουν και οι μαθητές. Να μάθουν μόνο πόσο καλοί ήταν οι επονομαζόμενοι αριστεροί και πόσο κακοί οι επονομαζόμενοι δεξιοί και άλλο τίποτε δεν χρειάζεται. Γιατί να μπορεί να έχει ο μαθητής μία αντίληψη της ιστορικής εξέλιξης; Γιατί να μπορεί να κρίνει μόνος του πώς έφτασαν τα πράγματα ως τις μέρες μας; Αυτό άλλωστε είναι δουλειά μιας φωτισμένης ελίτ σοφών που απλόχερα, από την μεγαλοψυχία τους, την θεία μεγαλοψυχία τους, μοιράζουν στους κοινούς θνητούς την παχυλή τους άγνοια με την ετικέτα όμως της βαριάς γνώσης.
Και εξηγούμαι: γράφει ο σοφός καθηγητής ότι ο Παπαρρηγόπουλος εισηγήθηκε το τρίσημο της ελληνικής ιστορίας, δηλαδή την συνέχεια ανάμεσα στην αρχαία, την βυζαντινή και την νεώτερη ελληνική ιστορία. Αυτό έμαθε, αυτό εμπιστεύεται. Και συνεχίζει, για να επιδαψιλεύσει κύρος στα λεγόμενά του, με τον ισχυρισμό ότι οι ιστορικοί έχουν ασκήσει κριτική στον Παπαρρηγόπουλο, άρα πρέπει πλέον να εναρμονιστεί και η σχολική με την επιστημονική ιστορία. Άρα κατά τον σοφό καθηγητή, όποιος δεν συμφωνεί μαζί του, δεν είναι επιστήμονας ιστορικός, αλλά κομπογιαννίτης. Και θα είχε ίσως δίκιο, αλλά δεν διαφωνούν μαζί του μόνο κορυφαίοι ιστορικοί, κάποιοι μάλιστα με περισσότερες παραπομπές στην διεθνή βιβλιογραφία από ό,τι είναι το σύνολο των προτάσεων που έχει γράψει ο ίδιος και που μάλλον θα γράψει και στο μέλλον, όπως ο Σπύρος Βρυώνης για να αναφέρω τον κορυφαίο Έλληνα ιστορικό (εδώ και εδώ), αλλά διαφωνούν μαζί του και οι ιστορικές πηγές.
Θα μου πείτε τώρα και τι σημασία έχει αυτό; Βόγλης σπίκινγκ… Έχει, όμως, γιατί ο Παπαρρηγόπουλος δεν υπήρξε αυτός που εισηγήθηκε το τρίσημο της ελληνικής ιστορίας, αλλά αυτό υπάρχει ήδη από την Τουρκοκρατίας. Εκατόν πενήντα δε χρόνια πριν τον Παπαρρηγόπουλο έχουμε μία σαφέστατη διατύπωσή του σε ένα έργο του τεράστιου Έλληνα λογίου –προφανώς παντελώς αγνώστου στον κ. Βόγλη- Αναστασίου Μιχαήλ (c. 1675-1725). Αλλά αυτά δεν μπορεί να τα μάθει ο κ. Βόγλης τόσο γιατί δεν διαβάζει την σχετική βιβλιογραφία όσο και γιατί λόγω γλωσσικών περιορισμών που θέτουν οι παλαιότερες μορφές της ελληνικής αδυνατεί να προσεγγίσει γλωσσικά και να κατανοήσει τα κείμενα της περιόδου της Τουρκοκρατίας. Ως εκ τούτου αποδίδει, όπως και πολλοί ομοταγείς ιστορικοί το τρίσημο στον Παπαρρηγόπουλο. Άλλωστε, για τον κ. Βόγλη και τους ομοϊδεάτες του το ελληνικό πανεπιστήμιο υπήρξε χώρος στον οποίο ανταμείφθηκαν για τις «αριστερές» υπηρεσίες τους και το αριστερό τους παρελθόν.
Οι υπέρνοες της «ριζοσπαστικής» «αριστεράς» έπρεπε απλώς να χρησιμοποιήσουν την ιστορία για να χαράξουν κάποιον δρόμο προς τον σοσιαλισμό. Και όταν στην πορεία αυτή της χάραξης του δρόμου είδαν ότι ο φιλελευθερισμός απέδιδε περισσότερα, κράτησαν τα αριστερά σύμβολα και τις ταμπέλες και συνέχισαν να δουλεύουν με αυτά προάγοντας πλέον τον φιλελευθερισμό, όπως ακριβώς συμβαίνει και με το νέο πρόγραμμα σπουδών για την ιστορία. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο κύριος υπεύθυνος, ο υπουργός Παιδείας κ. Γαβρόγλου είναι γνωστός υπηρέτης του μεγάλου κεφαλαίου, χρόνια συνεργάτης της οικογένειας Λάτση, για της οποίας το κοινωνικό κεφάλαιο εργάστηκε με ζήλο ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος Λάτση και ως κριτής των βραβείων και των υποτροφιών του Ιδρύματος. Ο κ. Γαβρόγλου είναι πολύ μπροστά από τον υπόλοιπο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος τώρα και μετά την άνοδο στην εξουσία προσαρμόστηκε στον φιλελευθερισμό. Ο κ. Γαβρόγλου είναι ένας μπον βιβέρ φιλελές, όπως λένε και οι νεολαίοι του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος βέβαια έκανε καριέρα μπερδεύοντας αριστερές ιδέες και συνθήματα με φιλελεύθερες πολιτικές επιλογές.
Αλλά το ανωτέρω απόσπασμα του κ. Βόγλη προκαλεί έντονη θυμηδία και για τον τρόπο με τον οποίο προσπαθεί να πείσει – και είναι φανερό ότι κατανοεί πώς δεν τα καταφέρνει – ότι πρέπει πάση θυσία να εγκαταλειφθεί η σπειροειδής διδασκαλία της ιστορίας. Να πάμε στο καινούργιο, μόνο επειδή είναι καινούργιο. Σαν την θεία από το Σικάγο: να ακολουθήσουμε την μόδα! Δεν έχει να μας προτείνει κάτι συγκεκριμένο, δεν ξέρει καν αν μπορεί να λειτουργήσει και αν μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα από την σπειροειδή διδασκαλία, αλλά το θέμα του είναι να φύγουμε από αυτήν!!! Το δε επιχείρημα τραγικό: αν συμφωνούμε ότι πρέπει να φύγουμε από την σπειροειδή διδασκαλία, τότε πρέπει να φύγουμε!!! Αυτή είναι η επιστήμη του κ. Βόγλη: να μαζευτούμε και αν η γκρούπα αποφασίσει αυτό ή το άλλο, το βαφτίζουμε επιστήμη. Με τέτοιες λογικές και με ανθρώπους τέτοιας λογικής έχουν στελεχωθεί τα πανεπιστήμια. Η παρακμή λοιπόν είναι μονόδρομος.
Θα περίμενε κανείς από κάποιον, που θέλει τουλάχιστον να μας πείσει ότι είναι ειδικός, να αναφερθεί σε μία δύο μελέτες που αποδεικνύουν την βλάβη που επιφέρει η σπειροειδής διδασκαλία της ιστορίας στην ιστορική παιδεία. Έστω, αν όχι μελέτες, ένα απλό επιχείρημα για να μας πείσει γιατί είναι επιζήμια – ως το απόλυτο κακό την παρουσιάζει- η σπειροειδής διδασκαλία. Αλλά βέβαια θα μας έγραφε ένα επιχείρημα, αν κατόρθωνε να βρει. Αλλά δυστυχώς για αυτόν, δεν υπάρχει τέτοιο. Όταν μάλιστα κάποιος επιστήμονας τόσο στον χώρο της εκπαίδευσης όσο και ευρύτερα εισηγείται κάτι καινούργιο προσπαθεί να αποδείξει ότι αυτό το καινούργιο θα είναι αποτελεσματικό ή έστω αποτελεσματικότερο από ό,τι εφαρμοζόταν παλαιότερα.
Δυστυχώς ο κ. Βόγλης δείχνει πως αντιλαμβάνεται την επιστήμη και την καινοτομία στην εκπαίδευση: ενώ κανείς θα περίμενε να προσκομίσει κάποιες μελέτες που να αποδεικνύουν και να εγγυώνται την επιτυχία του δικού του προγράμματος, αντ’ αυτού προσκομίζει μόνο την θέληση για αλλαγή!!! Και αν η αλλαγή οδηγήσει σε χειρότερα από τα σημερινά δεδομένα; Το ερώτημα βέβαια είναι ρητορικό, καθώς είναι βέβαιο, για όποιον έχει διδάξει έστω και μια ώρα ιστορία στην εκπαίδευση, ότι θα επιφέρει αρνητικά αποτελέσματα, καθώς καταργείται η επανάληψη της διδασκαλίας της ιστορικής συνέχειας και στην θέση της μπαίνει η θεματική ιστορία, η οποία επιτείνει πάντα την σύγχυση των μαθητών ως προς το ιστορικό συνεχές, δηλαδή ποιο γεγονός προηγείται και ποιο γεγονός έπεται με αποτέλεσμα ο μαθητής να αδυνατεί να παρακολουθήσει και να αναπτύξει ιστορική σκέψη. Μήπως, όμως, ακριβώς αυτό επιθυμεί ο κ. Βόγλης και η κατά της σπειροειδούς διδασκαλίας «σπείρα»;
Ο κ. Βόγλης ως πιστός εργάτης του φιλελευθερισμού παρότι δεν γνωρίζει και πολλά, γνωρίζει όμως καλά αυτό που το ίδρυμα του αφεντικού, του πραγματικού ηγέτη του φιλελευθερισμού στον κόσμο, το Open Society, έχει μελετήσει και επισημάνει ότι δηλαδή η σπειροειδής διδασκαλία της ιστορίας ευθύνεται για την όποια ιστορική γνώση υπάρχει σήμερα στην Ευρώπη ανάμεσα στους μη ειδικούς. Και για αυτό τόσο ο κ. Βόγλης όσο και ο υπουργός Γαβρόγλου θέλουν να την αντικαταστήσουν με την διδασκαλία της θεματικής ιστορίας, ώστε να εξασφαλιστεί ότι και όποιος μάθαινε μέχρι τώρα ιστορία, όποιος κατανοούσε πώς έφτασαν τα πράγματα μέσα στην ιστορική εξέλιξη μέχρι το σήμερα, δεν θα μπορεί πλέον να μάθει. Γιατί ο φιλελευθερισμός θέλει πλέον τον Ευρωπαίο δουλοπάροικο και κάποιος που γνωρίζει ιστορία δεν μπορεί να δεχθεί να γίνει δουλοπάροικος. Αν, όμως, δεν γνωρίζει στο μέλλον και νομίζει ότι έτσι ήταν τα πράγματα από πάντα, τότε το πράγμα αλλάζει. Αυτή είναι η σημαντικότερη παράμετρος του ζητήματος. Όχι η «αριστερή» -στην πραγματικότητα φιλελέ- προπαγάνδα που επιχειρείται, αλλά η στέρηση από τον μαθητή της δυνατότητας να αναπτύξει την ιστορική του κατανόηση, να κατακτήσει το ιστορικό συνεχές, που λένε και οι ειδικοί στην διδακτική της Ιστορίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου