31 Μαΐου 2017

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ: Τα τρία κριτήρια για μια ελεύθερη πολιτεία

Γράφει η Μαίρη Καρά 

     Ο Θουκυδίδης (περίπου 460-398 π.Χ.) ήταν Aρχαίος Έλληνας ιστορικός, γνωστός για την συγγραφή της Ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου. Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, μια πόλη (μια χώρα θα λέγαμε σήμερα) είναι ελεύθερη όταν είναι ΑΥΤΟΝΟΜΗ, ΑΥΤΟΔΙΚΗ και ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ. 
     Ας κάνουμε μια σύντομη αναφορά σε κάθε μια από αυτές τις έννοιες, για να  κατανοήσουμε σε τι τελικά συνίσταται η Ελευθερία μιας χώρας, αλλά και να δούμε ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που πρέπει να την διέπουν. 

ΑΥΤΟΝΟΜΗ 
     Αυτονομία σημαίνει να δίνει η Πολιτεία στον εαυτό της τους νόμους της. Προσοχή όμως. Πολιτεία, με την αρχαιοελληνική σημασία του όρου, δεν είναι ένας εξουσιαστικός μηχανισμός ανεξάρτητος απ' την κοινωνία που της επιβάλλεται, όπως είναι το Κράτος σήμερα. Αντίθετα, Πολιτεία είναι το σύνολο των μελών μιας κοινότητας που οργανώνονται πολιτικά. 
     Είναι δηλαδή η Πολιτεία, η ίδια η κοινωνία με την μορφή πολιτικής οντότητας. Όταν λέμε λοιπόν ότι η Πολιτεία δίνει τους νόμους της στον εαυτό της, εννοούμε ότι το σύνολο των πολιτών που αποτελούν την πολιτεία θέτουν τους νόμους σύμφωνα με τους οποίους θεωρούν ότι πρέπει να ζουν. 
     Σε μια αυτόνομη Πολιτεία άρα, οι πολίτες είναι αυτοί που κατέχουν και ασκούν τη νομοθετική λειτουργία. Η κορυφαία έκφραση αυτονομίας μιας Πολιτείας σημειώθηκε στην Αρχαία Αθήνα, όταν οι πολίτες μέσα απ' το κυρίαρχο όργανο, την Εκκλησία του Δήμου, πρότειναν, ψήφιζαν, ενέκριναν ή απέρριπταν, άλλαζαν ή καταργούσαν τους Νόμους τους. 

ΑΥΤΟΔΙΚΗ 
     Αυτόδικος είναι η Πολιτεία στην οποία η απονομή του δικαίου γίνεται απ' τα δικά της Δικαστήρια και σύμφωνα με τους Νόμους που η ίδια η Πολιτεία έχει προηγουμένως θεσπίσει. Μέσα από τα Δικαστήρια της η Πολιτεία έχει την ευκαιρία να εφαρμόσει την βούληση της, όπως την έχει κωδικοποιήσει μέσα από τους Νόμους που έχει ψηφίσει ο λαός. 
     Έτσι όπου προκύπτουν αμφισβητήσεις σχετικά με την εφαρμογή του νόμου, όπως π.χ. στην περίπτωση που εξετάζεται, αν ένας άρχοντας άσκησε τα καθήκοντα του σύμφωνα με το Νόμο ή όχι, η Πολιτεία με τα Δικαστήρια καλείται να τον επιβάλλει. Κι όταν μιλάμε για εφαρμογή του Νόμου, εννοούμε ότι την εξουσία για να το κάνει, την έχει ο λαός και την εκδηλώνει μέσα από δικαστικά όργανα, τα οποία ο  λαός τα συνθέτει. Για παράδειγμα αυτόδικος ήταν η Πολιτεία των Αρχαίων Αθηναίων, αφού μέσα απ' τα Δικαστήρια της Ηλιαίας ένα μέρος του λαού που νομοθέτησε, είχε και την εξουσία να επιβάλλει την εφαρμογή αυτού του Νόμου. 

ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ 
     Αυτοτελής είναι η Πολιτεία, που λαμβάνει η ίδια τις αποφάσεις που χρειάζονται, για την εύρυθμη λειτουργία της Πολιτείας σε καθημερινή βάση. Η αυτοτέλεια είναι - θα λέγαμε σήμερα - η δυνατότητα της Πολιτείας να κυβερνάει η ίδια τον εαυτό της, αποφασίζοντας σχετικά με τα θέματα που πρέπει να διευθετηθούν. Έτσι έχουμε για παράδειγμα την Εκκλησία του Δήμου στην Αρχαία Αθήνα, η οποία παίρνει τις αποφάσεις ως το κορυφαίο όργανο που εκφράζει την Αυτοτέλεια της Πολιτείας. 
     Βλέπουμε λοιπόν πως μια Πολιτεία είναι ελεύθερη, όταν ο λαός της έχει τα κατάλληλα όργανα να θέτει τους νόμους της, να τους επιβάλλει όταν χρειάζεται και να λαμβάνει τις αποφάσεις που την αφορούν. Άρα πρέπει για να είναι ελεύθερη η Πολιτεία, να είναι ελεύθεροι οι πολίτες να κάνουν όλα τα παραπάνω. Πολιτεία ελεύθερη χωρίς ελεύθερους πολίτες δεν υφίσταται. Και πολιτεία χωρίς ελεύθερους πολίτες δεν είναι Δημοκρατία.



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.